Afgelopen zaterdag schreef ik een column over het voorval bij standtent Parnassia. Sindsdien wordt het stuk zo vaak gedeeld dat mijn provider moeite heeft om mijn website in de lucht te houden. Blijkbaar is Nederland massaal begaan met Pieter Steinz en zijn vrouw die vanwege zijn handicap niet welkom waren (of zich op z’n minst niet welkom voelden).
Het beeld raakt een gevoelige snaar: een gewone, gezonde, succesvolle man krijgt van de ene op andere dag de vreselijke ziekte ALS. Belandt daardoor in een rolstoel en kan zelfs niet meer praten. Ondanks deze situatie trekt hij er met zijn vrouw op uit om naar het strand te gaan. Daar blijkt men niet op hem berekend en keert hij gekwetst, teleurgesteld en boos terug naar huis.
De verontwaardiging bij het grote publiek is enorm. Dit mag je een zieke medemens niet aandoen. Er wordt opgeroepen tot een boycot van Parnassia. Dat zal ze leren!
Het verbaast mij. Want ‘geweigerd worden’ is voor mensen met een handicap in Nederland de dagelijkse praktijk. Ons land stikt namelijk van de openbare gelegenheden waar iedere dag vele mensen naar toe gaan om te eten, drinken, overnachten, winkelen werken en feest te vieren, waar Pieter Steinz en andere mensen die afhankelijk van een rolstoel helemaal nooit naar binnen kunnen. Ik kom dagelijks plekken tegen in Nederland waar alleen een trap is en geen lift. En àls je al naar binnen kunt; het toilet zich op een andere verdieping bevindt, of zo krap is dat je er met je rolstoel niet in komt. Dit zijn niet alleen monumentale gebouwen; maar ook recente. Een oprit of invalidenlift is nog steeds uitzondering in Nederland en géén regel.
Parnassia bevindt zich in gemeente Overveen. Volgens Nederlands’ grootste restaurantssite Iens.nl zijn er in deze gemeente 14 restaurants. Daarvan zijn er slechts 4 rolstoeltoegankelijk en daarvan beschikken er maar 2 over een invalidentoilet. In Amsterdam zijn deze cijfers 2607/827/176, in Rotterdam (894/308/68), Utrecht (516/186/39) en Eindhoven (297/103/23).
Nu is het zo dat veel mensen in rolstoel vooraf bellen met een restaurant of Googlen om te zorgen dat ze geen pijnlijke situaties tegen komen als ze ergens aankomen, waar ze niet naar binnen blijken te kunnen. Zelf heb ik dit lang gedaan, maar ik vond dat ik mijn wereld daarmee te klein maakte. Ik sloeg verjaardagen en feestjes over omdat ze werden gevierd op voor mij onhandige plekken. Nu weeg ik zelf 74 kilo en rol in een Quickie van 5 kilo. Ik ben vrij goed op te tillen; dus ik motiveer graag enkele omstanders om mij te helpen. Als er binnen geen rolstoeltoilet is; dan probeer ik het normale toilet. Als dit te krap is ga ik naar buiten om te gaan ‘wildkatheteriseren‘. Maar die luxe heeft iemand met een wat zwaardere rolstoel helaas niet.
Het is voor mij als rolstoelgebruiker een verademing om op vakantie te gaan naar Amerika. Daar kun je spontaan een restaurant, winkel of hotel ingaan en er op vertrouwen dat je wel zelfstandig binnen komt en naar toilet kunt. Daar is namelijk al vroeg in de jaren ’90 een wet ingevoerd die elke nieuwbouw of renovatie van een openbaar gebouw verplicht om aan toegankelijkheid te denken. Deze wet is er in Nederland nog steeds niet. Het is inmiddels 2015.
Ik houd niet zo van verwijten. Zelf was ik ook ooit een gezonde lopende ondernemer met een internetbedrijf op twee hoog zonder lift. Er kwam nooit iemand in rolstoel, er werkte niemand met een handicap. Ik was daar niet mee bezig. Als je er niet mee geconfronteerd wordt, dan weet je het niet.
Voor veel werkgevers, eigenaren, bazen en directeuren is toegankelijkheid te duur, of teveel gedoe. Ik heb weleens een winkelstraat geopend die ‘toegankelijk’ was gemaakt. De gemeente had alle winkels gratis oprij-plankjes gegeven. Een aantal winkels hadden op de dag van de feestelijke opening geen plankje liggen. Ik vroeg ze waar het plankje was. Die hadden ze niet genomen, want “dan komen die grote scootmobiels ook de winkel binnen en staan ze in de weg. Gehandicapten helpen we altijd aan de deur, kunnen ze naar binnen roepen wat ze nodig hebben en dan komen we het brengen”.
We hebben niets aan medelijden. Aan alle mensen die boos zijn op Parnassia, en die daarom oproepen tot een boycot; zou ik willen zeggen: boycot dan voor één maand alle winkels, restaurants, hotels en openbare gelegenheden waar Pieter Steinz niet naar binnen zou kunnen en niet naar toilet zou kunnen. Of positiever gesteld (dat heeft mijn voorkeur), beloon de zaken die wèl inclusief denken met uw bezoek. Als we dat allemaal consequent een tijdje zouden doen; zou er pas ècht iets veranderen in Nederland.
Maar zegt u… dan moet u voordat u ergens heen gaat eerst uitzoeken of het wel toegankelijk is? En zijn er misschien winkels waar u altijd graag komt, waar u niet naar toe kunt?
Klopt. Dat heeft Pieter Steinz ook.