Gezegend met een perfect functionerend lichaam haalde meerkampster Remona Fransen de wereldtop in de atletiek, met onder meer brons op de EK indoor van 2011. Ook haar vriend Marc de Hond sportte op het hoogste niveau, maar hij had er eerst een dwarslaesie voor nodig om zo ver te komen.
ARJAN SCHOUTEN – AMSTERDAM – AD – 15 JANUARI 2015
De eerste ontmoeting was op nationaal trainingscentrum Papendal, in de late herfst van 2010. Ze bleken er beiden al een jaar hun eigen droom na te jagen. Hij als rolstoelbasketballer van het Nederlands team, zij als succesvol meerkampster. Maar nooit zagen ze elkaar. Tot die ene dag. Terwijl Marc de Hond zijn basketbalstoel in de auto laadde, raakte hij aan de praat met een lange, donkerblonde atlete. ,,Meteen hadden we een leuk gesprek, maar pas een halfjaar na die eerste ontmoeting hebben we voor het eerst gedate,” herinnert Remona Fransen, vijfvoudig Nederlands atletiekkampioene (meerkamp, ver- en hoogspringen), zich vier jaar later nog goed.
Van De Hond (37) had dat wel ‘wat eerder’ gemogen, vertelt hij glimlachend in de woonkamer van hun appartement naast het Amsterdamse Bos. ,,Ik moest er hard voor werken.”
Hij is het wel gewend, ondanks zijn sprankelende voorkomen. Die rolstoel, die helpt niet mee bij een eerste indruk. Nadat bij hem eind 2002 bij het verwijderen van een tumor uit zijn ruggenmerg enkele zenuwen bekneld raakten, raakte hij deels verlamd. Van de ene op de andere dag werd hij rolstoelafhankelijk.
Natuurlijk, ook Fransen (29) moest wennen aan zijn leven met beperkingen, maar zij was anders dan alle anderen met wie hij het de laatste jaren leuk had. ,,Vorige meisjes waren op een gegeven moment gewoon weg, zonder dat duidelijk werd waarom. Remona was de eerste die echt uit durfde te spreken dat ze moeite had met mijn situatie. Ik was verbaasd. Ik dacht: dit is mijn probleem, niet dat van haar.”
,,Het was het verdriet voor hem,” verduidelijkt ze zelf. ,,Alles wat hij al had meegemaakt, wat hij al had geaccepteerd, daar moest ik nog doorheen. Ik had er soms heel veel moeite mee om hem zo te zien. En lagen we te slapen dan stond altijd die rolstoel naast bed. Dat vond ik zo confronterend.”
Samen praatten ze er avonden lang over, om het een plek te geven. En de atlete las zijn boek ‘Kracht’, waarin De Hond in 2008 de periode van revalidatie en acceptatie al op papier zette om voor zichzelf een hoofdstuk af te sluiten. ,,Het is indrukwekkend hoe hij met z’n beperkingen omgaat. Z’n handicap is voor hem totaal geen belemmering meer,” weet Fransen nu. ,,Als ik thuis kwam na een zware training dan floepte ik er de eerste maanden nog wel eens uit dat ik geen stap meer kon zetten en dan schrok ik van m’n eigen woorden. Gelukkig ging Marc daar heel goed mee om. Ik moest van hem ondanks zijn handicap vooral m’n eigen problemen blijven benoemen.”
De Hond: ,,Als Remona binnenkwam met een pijnlijke enkel, dan zei ik niet: ‘Ja, maar ik heb een dwarslaesie, het kan altijd erger’. Dat zou niet eerlijk zijn. Bovendien, die dwarslaesie is voor mij klaar. Dingen die al tien jaar zo zijn, daar maak ik me niet meer druk om. Als ik nu een polsblessure heb, zou ik dat veel vervelender vinden.”
In plaats van kwijnen in zelfmedelijden, gebruikt hij zijn verhaal liever ter inspiratie voor anderen en om meer begrip te kweken. In zijn boek vertelde hij al hoe hij zijn handicap leerde accepteren. Na een jaar of vier verloor hij alle negatieve gevoelens bij z’n rolstoel. De dwarslaesie, dát was het probleem. Die stoel juist de oplossing. Eentje die z’n leven gek genoeg ook nog verrijkte. ,,Door die stoel ben ik in een andere wereld terechtgekomen.”
Voor het incident was hij een jonge succesvolle internetondernemer en radio-dj op 3FM die keepte in zaterdag 1 van AFC, in de tweede klasse. ,,Eens per jaar drie dagen trainingskamp in Heiloo, dat was mijn topsportmoment. Zonder dwarslaesie was ik nooit fulltime topsporter geworden. Eerst speelde ik alleen in een zaaltje, toen bij BC Apollo in de eredivisie en daarna vloog ik met het Nederlands team de hele wereld over als rolstoelbasketballer.”
Dat hele proces hielp hem de handicap te omarmen en gaf hem veel eigenwaarde terug. Met zijn nieuwe theatervoorstelling ‘Scherven brengen geluk’ viert de zoon van opiniepeiler Maurice de Hond daarom vanaf maart in theaters door het hele land het ‘koperen jubileum’ van z’n dwarslaesie, dan 12,5 jaar terug. ,,Daarin ga ik vertellen hoe ik weer gelukkig ben geworden. En over Remona. Dat haar hersenen er eerst nog aan moesten wennen dat de man van haar dromen er in realiteit iets anders uitzag. Maar dat uiteindelijk geen enkele vrouw bij de prins op het witte paard terechtkomt waar ze vroeger als klein meisje van fantaseerde.”
Een veelzeggend lachje van haar kant volgt. Als atlete maakte ze jarenlang deel uit van een rondreizend circus vol belachelijk perfecte lichamen. Natuurlijk had ze haar twijfels toen ze een relatie kreeg met een paralympische atleet. Wilde ze dit wel? Had ze zich haar toekomst niet anders voorgesteld? Maar die liefde, hè. Dat niet te leiden gevoel liet geen ruimte voor twijfels.
Ze werd niet verliefd op een setje mooie buikspieren. Ze viel voor een persoon. Bovendien wist ze na wat praktijkervaring als fysiotherapeut al dat ze die perfecte topsportwereld maar beter een beetje kon relativeren. ,,Want als je iedereen met een topsporter gaat vergelijken dan is je wereldbeeld ook wel een beetje vreemd.”
,,Vergeleken met topatleten heeft iedereen een handicap,” weet ook haar vriend.
De topsport bracht de twee samen, maar daar hield het niet op. Fransen is afgelopen zomer na een serie blessures gestopt met topatletiek en De Hond speelt niet meer internationaal, maar ze zijn nog steeds gelukkig. Ze doen alles wat andere koppels ook doen. Uit eten? ,,We checken niet eens meer of iets toegankelijk is. Gaan er gewoon heen. Een trappetje lukt ons samen ook wel.”
Ze fantaseren zoals zoveel dertigers over een campervakantie dwars door Canada. Over een groter huis, met een lift. En ja, ook seks speelt een belangrijke rol in hun relatie. De Hond vertelde er al eens zonder schroom over op het podium. ,,Er zijn allerlei standjes waarvan ik me vroeger afvroeg of ik ze wel durfde. Die zou ik in theorie nu allemaal wel durven, maar dat wordt wat lastiger. Het is niet zo dat ik nu nog effe iemand tegen de muur zet…”
,,Natuurlijk is er een bepaalde beperking,” bekent Fransen. ,,Maar dat is verder geen beperking binnen onze relatie.”
De Hond: ,,De grootste zorg voor mannen met een dwarslaesie is dat ze de hele dag zitten. Voor een kinderwens kan dat betekenen dat het misschien wat langer duurt. Ach, we gaan het wel merken. De aanhouder wint.”
Nu telt alleen het moment. Niet de zorgen over de toekomst. Fransen, lachend: ,,Als Marc ooit problemen zou krijgen met z’n schouders of armen, dan wordt hij wel meer hulpbehoevend. Maar Marc zegt altijd dat er bij mij veel meer af te takelen valt dan bij hem. Bij hém kan er niet zoveel meer stuk, hè. Weet je, we worden allemaal ouder. Dat heb je niet voor ogen, nu.”
De Hond: ,,We eten gezond en zijn allebei zuinig op ons lichaam, Spreken elkaar daar ook op aan. Als ik te weinig sport, is zij de eerste die het zegt. Remona heeft me zelfs aan het handbiken gekregen. Dat vond ik eerst heel saai. Maar ja, ze wilde zo graag met me fietsen.”
Het is voor het koppel wat hand in hand lopen is voor verliefde stelletjes zonder handicap, maar dan net even anders. Zij op de pedalen, hij op een fiets met handaandrijving.
Samen een wandelingetje, het gaat er nooit meer van komen. Een loopbrug in de slaapkamer herinnert nog aan de periode dat De Hond zich daar niet bij neer wilde leggen. Lang was er bij hem het geloof in een volledig herstel. Nu is er de acceptatie dat hij in zijn leven nooit meer verder zal lopen dan een paar meter. ,,Maar als ik me écht wil uitsloven voor Remona dan ga ik nog wel eens in die brug staan voor een paar stapjes. Dan zijn we allebei weer even één meter negentig.”